محققان از بزرگترین ماده تاریک جهان تصویربرداری کردهاند. این امر میتواند نظریه نسبیت انیشتین را زیر سوال ببرد.
ماده تاریک مادهای نامرئی است که تصور میشود ۸۰ درصد کل مواد جهان را تشکیل میدهد.
این ماده فضاـزمان را خمیده میکند و ستارهشناسان با کمک نوری که از کهکشانهای دور به زمین میآید، از آن ماده تصویربرداری میکنند. اگر نور منحرف شده باشد، یعنی مادهای در پیشزمینه وجود دارد که سبب انحنای نور حین حرکت به سوی ما شده است.
تیمی با مدیریت پژوهشگران دانشگاه کالج لندن (یوسیال)، به عنوان بخشی از نقشهبرداری بینالمللی انرژی تاریک (DES)، تصاویر ۱۰۰ میلیون کهکشان را با استفاده از هوش مصنوعی تجزیه و تحلیل کردند و شکل و لکههای نور تشکیل شده از حدود ۱۰ پیکسل را بررسی کردند تا ببینند آیا کشیده شدهاند یا نه.
نقشه جدید، یا بازنمایی تمام مواد شناساییشده در پیشزمینه کهکشانهای مشاهدهشده، یک چهارم آسمان نیمکره جنوبی را پوشانده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
بر اساس تحلیلی جدید از سه سال اول نقشهبرداری انرژی تاریک، ماده در جهان به گونهای توزیع شده که با پیشبینیها از مدل استاندارد کیهانشناسی، یعنی بهترین مدل کنونی جهان، سازگار است؛ اما محققان این بار هم، مانند بررسیهای قبلی، به نکاتی دست یافتند که نشان میدهد امکان دارد جهان هستی چند درصد از آنچه پیشبینی میشد، هموارتر باشد.
این پیشبینی حاصل بررسی نور بهجامانده از انفجار بزرگ (بیگ بنگ) است.
دکتر نیال جفری، نویسنده همکار و استاد فیزیک و نجوم دانشگاه کالج لندن، به شبکه بیبیسی گفت: «اگر این نابرابری حقیقت داشته باشد، پس شاید انیشتین اشتباه میکرده است. شاید فکر کنید این چیز بدی است؛ شاید فکر کنید به علم فیزیک ضربه وارد شده است، اما این برای فیزیکدانها بسیار هیجانانگیز است.»
او افزود: «بخش عمده ماده موجود در جهان، ماده تاریک است. دیدن این ساختارهای پنهان و گسترده در بخش بزرگی از آسمان شب، حقیقتا شگفتانگیز است. این ساختارها با کمک اشکال تحریفشده صدها میلیون کهکشان دور در عکسهای به دست آمده از دوربین انرژی تاریک در کشور شیلی، آشکار شدند. ما در نقشه خود، که عمدتا ماده تاریک را نشان میدهد، الگویی شبیه آنچه با ماده مرئی دیده میشود مشاهده میکنیم؛ ساختاری تارعنکبوتمانند با تودههای متراکم ماده که با حفرههای خالی بزرگ جدا شدهاند. مشاهده این ساختارها در مقیاس کیهانی به ما کمک میکند تا به سوالهای اساسی در مورد جهان پاسخ دهیم.»
سالها است که ستارهشناسان به وجود موادی بیش از آنچه در جهان مشاهده میکنیم، مشکوکاند. ماده تاریک، مانند انرژی تاریک، همچنان اسرارآمیز است اما وجود آن از روی رفتارهای پیشبینیناپذیر کهکشانها استنباط میشود. برای مثال، این که کهکشانها بهصورت خوشهای کنار هم میمانند و کهکشانهای درون این خوشهها سریعتر از آنچه انتظار میرود حرکت میکنند.
پروفسور اوفر لاهاو، رئیس دانشکده فیزیک و نجوم دانشگاه کالج لندن و رئیس کنسرسیوم نقشهبرداری انرژی تاریک بریتانیا، گفت: «کهکشانهای قابل رویت در متراکمترین قسمتهای ماده تاریک تشکیل میشوند. وقتی به آسمان شب نگاه میکنیم، نور کهکشان را میبینیم اما ماده تاریک اطراف آن را نمیبینیم؛ مانند نگاه کردن به چراغهای شهر در شب است. با محاسبه نحوه تحریف نور با گرانش، تکنیکی که با عنوان عدسی گرانشی شناخته میشود، کل تصویر اعم از ماده مرئی و نامرئی را به دست میآوریم. این امر به ما کمک میکند بفهمیم جهان از چه ساخته شده و چگونه تکامل پیدا کرده است. همچنین قدرت هوش مصنوعی در بررسی یکی از بزرگترین مجموعه دادهها در نجوم را نشان میدهد.»
این نقشه در مقاله جدیدی که در تارنمای دیایاس (DES) به اشتراک گذاشته شد، توصیف شده است و در اطلاعیههای ماهانه انجمن سلطنتی نجوم (Monthly Notices of Royal Astronomical Society) منتشر خواهد شد.
در نقشهبرداری انرژی تاریک بیش از ۴۰۰ دانشمند از ۲۵ موسسه هفت کشور همکاری داشتند.
گزارش های بیشتر از پرس اسوسیشن
© The Independent